برجام و پیوستن به fatfدو نیاز اقتصاد ایران از دیدگاه کارشناس اقتصادی درگفتگو با «شروع» واکاوی می شود؛
منابع مالی ایران بعد از تشدید تحریم ها و سیاست های فشار حداکثری دولت سابق آمریکا، در برخی کشورها بلوکه شد و دولت هایی چون کره جنوبی و چین که ادعای دوستی و شراکت وفادارانه با ایران داشتند هم از ترس ترامپ و سیاست های سختگیرانه اش حاضر به پرداخت پول های ایران که ناشی از صادرات نفت و انرژی بود، نشدند.

به گزارش
شروع آنلاین اما با وجود تمام محدودیت ها، بانک مرکزی در کنار تیم دیپلماسی سیاسی به مذاکره با کشورهای هدف برای آزادسازی منابع مالی بلوکه شده ایران پرداخت که نتایجی نیز حاصل شد.عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی اخیرا اعلام کرد: ما مذاکرات گستردهای را با کشورهای عمان، عراق، کره جنوبی و ژاپن شروع کردهایم و فضا خیلی بهتر شده است و به نظر من به تدریج این کار اتفاق خواهد افتاد. او گفت: ۷ میلیارد دلار ارز متعلق به بانک مرکزی در کره جنوبی است و قرار شد با پرداخت حداقل یک میلیارد دلار مرحله اول پرداخت آغاز شود.هفته آخر دی ماه امسال بود که رییس کل بانک مرکزی با قائم مقام وزیر امور خارجه کره جنوبی دیداری داشت و طی این نشست به طور جدی حق ایران را طلب کرد و پیگیر این مطالبات بود. این در حالی است که کره جنوبی همچنان پیرو سیاست های آمریکاست و برای آزادسازی پول های ایران هم به تایید آمریکا چشم دوخته است، اما به هر حال جدیدترین خبرها حاکی از آن است که در گام نخست یک میلیارد دلار از طلب ایران را به زودی پرداخت کند.رییس کل بانک مرکزی و سفیر کره جنوبی در ایران، در جلسهای که به درخواست سفارت کره جنوبی برگزار شد، در خصوص نحوه جابجایی و مصرف بخشی از منابع بانکی ایران در کره جنوبی توافق کردند و بر همین اساس به زودی شاهد برگشت یک میلیارد دلار از منابع مالی بلوکه شده در این کشور به ایران خواهیم بود.
برجام شرط لازم FATF شرط کافی
یک کارشناس امور اقتصادی با اشاره به شروط لازم برای حفظ رشد مثبت اقتصادی، گفت: در حل برخی مشکلات، در حالی که برجام شرط لازم است، FATF شرط کافی برای مصائب اقتصادی محسوب میشود.مرتضی افقه، کارشناس امور اقتصادی درباره راهکارهای جلوگیری از رشد منفی اقتصاد کشور پس از مثبت شدن آن در دوره اخیر، گفت: راهکارها برای عدم روبرو شدن با رشد منفی اقتصادی خیلی پیچیده نیست. به این معنا گروهی که با اقتصاد ایران آشنایی دارند، آگاهند که اقتصاد کشور به شدت تحت تاثیر روابط تجاری است که بستر آن را روابط خوب سیاسی میسازد.وی در ادامه اضافه کرد: اکنون که با تحریم شدید و بیسابقهای روبرو هستیم که پیش از این مشابه آن وجود نداشته، باید در اداره امور کشور دقت بیشتری به خرج داد. بودجه کشور در چند سال گذشته یا استقراض و یا فروش اموال بوده که به دلیل اتمام ذخایر از این هم دیگر خبری نیست. بنابراین مشکلات اقتصادی مانند رکود، تورم و به خصوص عدم رشد اقتصادی ریشههای داخلی دارد که به تحریم ربط پیدا نمیکند و دلیلی جز ناکارآمدی سیستم اداری، اجرایی، قضایی و حتی مقننه ندارد که ملاک آنها نیز متاسفانه شایسته سالاری نیست و حتی برای کسب چنین ساختاری تلاش هم صورت نمیگیرد.این کارشناس امور اقتصادی در این خصوص یادآور شد: پیش از تحریم هم کشور با چنین مشکلاتی روبرو بود و چنانچه در این سالها با نرخ رشد مثبتی هم روبرو شده بودیم، دلیلی جز فروش نفت و افزایش قیمت نداشت و در صورتی که رد نفت را در اقتصاد دنبال کنیم، مشاهده میشود که هرگاه قیمت یا فروش آن افزایش یافته، کشور از رشد اقتصادی هم برخوردار بوده است.افقه در ادامه تاکید کرد: تشدید مشکلات اقتصادی به دلیل اضافه شدن تحریمها به ناکارآمدی اداری است که برای حل آن حداقل باید دنبال زنده شدن مجدد برجام بود. مسئله دیگر FATF است، این داستان از جمله مواری به حساب میآید که حل آن نیاز به حساب میآید و در حالی که برجام شرط لازم است، FATF شرط کافی برای مصائب اقتصادی محسوب میشود و چنانچه برای این موارد اقدام جانداری در دست قرار نگیرد، باید رشد منفی اقتصاد کشور را انتظار کشید.وی در اینباره اظهار داشت: براساس شناختی که از سیاستگذاران دارم، بر این تصورم که بحثهایی رد و بدل شده در این رابطه چانهزنی است و در نهایت نتیجه آن پیوستن به FATF و حفظ برجام خواهد بود زیرا چنانچه تصمیمی غیر از این اخد شود، کشور با مشکلات بسیار جدیتری مواجه خواهد شد.این کارشناس امور اقتصادی پیشنهاد خود را به نمایندگان مجلس که در حال بررسی بودجه ۱۴۰۰ هستند، چنین بیان کرد: مسئلهای که بیش از هر چیز دیگر باید از کار مجلس به دور باشد، گیر افتادن در بازیهای سیاسی و محکوم کردن دولت در یافتن علل تمام مشکلات است.افقه در ادامه چنین توضیح داد: گذشته از مسئله مورد اشاره به نظر میرسد، شرایط کشور به گونهای است که اعضای خانه ملت قدرت مانور زیادی ندارند زیرا مشاهده شد برای مقابله با مواردی مانند کسری بودجه، آن را به دولت برگرداندند که از سوی دولت هیچ کار جدی بر آن صورت نگرفت و پس از مختصر اصلاحاتی بلافاصله با وجود نقدهای فراوان به لایحه فوق از سوی نمایندگان مورد تصویب قرار گرفت.به گفته این کارشناس امور اقتصادی، نمایندگان مجلس متوجه این موضوع شدند که در نبود درآمدهای نفتی، فروش اوراق بدهی هم چندان یاری رسان نیست، بنابراین تلاش میکنند تا کمترین هزینه به مردم وارد شود، البته کسب موفقیت در این مسیر بحث دیگری است.
برجام مبادلات مالی را افزایش می دهد؟
با آزادسازی این منابع مالی به طور قطع بسیاری از مشکلات در داخل حل خواهد شد چرا که کمبود منابع ارزی یکی از عمده چالش های این مدت اخیر بوده که بانک مرکزی با تدابیر لازم و مدیریت درست بیشترین مقاومت را در برابر فشارها و محدودیت ها داشت تا خلل جدی به پایه های زیر بنایی اقتصاد وارد نشود. پرداخت هایی اخیراً از محل منابع ایران در عراق انجام شده که روند استفاده از منابع یاد شده از این پس تسریع خواهد شد و تلاش میشود تا کانال ها و روشهای مختلفی که مورد تایید طرف ایرانی است به منظور استفاده از این منابع عملیاتی شوند. مهدی نبی پور کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه ایران در شرایط تحریم قرار دارد پیوستن به کنوانسیون میتواند تاثیر مثبتی بر اقتصاد داشته باشد یا خیر؟ به «شروع»گفت: من از منظر یک کارشناس اقتصادی به این سوال پاسخ میدهم. به نظر من باید چشمانداز آینده را روشن کنیم و بگوییم آیا ما قصد داریم همیشه در تحریم باقی بمانیم یا میخواهیم مشکلاتمان را برطرف کنیم؟ به عبارت دیگر خروج ایران از لیست سیاه FATF پیام بسیار مهمی برای جهان خواهد بود و نشان میدهد که ما در چارچوب منافع ملی خود حاضر به همکاری با جامعه جهانی هستیم. در شرایط فعلی تنها ایران و کره شمالی در این کنوانسیون عضویت ندارند، همین امر بهانهای برای افزایش ایرانهراسی به دست دشمنان و مخالفان ما داده است، در حالی که پیوستن به کنوانسیون میتواند بهانهها را برای تبلیغ ایرانهراسی از میان ببرد و پس از لغو تحریمها دسترسی ما را به منابع جهانی امکانپذیر کنند. در عین حال چنین اتفاقی ریسک تجاری کشور را کاهش میدهد. باید توجه داشت ایران کشوری با ریسک بالای تجاری و کاهش این ریسک در کنار تلاش برای لغو تحریمها میتواند زمینه را برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور فراهم کند. به هر حال نمیتوان چنین برداشتی را داشت که انبوه کشورهایی که عضو این کنوانسیون شدهاند به استقلال و منافع ملیشان بیتوجه هستند؛ میتوان هم استقلال داشت و هم قواعد را رعایت کرد در عین حال با کاهش هزینههای تجاری و از بین بردن ریسکهای غیر ضروری فعالیت موثر و موفقی را با جامعه جهانی داشت. کاش از روز اول این موضوع غیرسیاسی تبدیل به یک موضوع سیاسی نمیشد. بحث درباره پیوستن به FATF باید از منظر کارشناسی و فنی صورت میگرفت اما سیاسی شدن این موضوع سبب شد ضربههای سنگینی به کشور وارد شود. ما نباید کشور را در انزوا نگه داریم، به هر حال ایران در شرایط فعلی با تحریمها روبهرو شد و اگر بخواهیم به موضوع لغو تحریمها فکر کنیم حتما باید در مورد پیوستن به FATF تصمیم بگیریم. در صورت عدمخروج ایران از لیست سیاه FATF تحریمها جای خود را به خود تحریمی خواهد داد. من معتقدم حتی در شرایط تحریمی پیوستن به این کنوانسیون اقدام مهمی بود و لازم بود ما نشان دهیم که با توجه به منافع ملی قواعد جهانی را میپذیریم.