تعامل برای یک توافق

به گزارش شروع آنلاین جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در آستانه برگزاری نشست  به خبرنگاران گفت: تماس دیپلماتیک مهمی با تمام طرف‌ها از جمله ایالات متحده در جریان است تا ببینیم اگر بشود آمریکا به توافق هسته‌ای ایران بازگردد. وی با اشاره به اینکه دولت سابق آمریکا از این توافق خارج شد خاطر نشان کرد که بازگشت دولت جو بایدن به برجام، راهی است که ایران به اجرای کامل تعهداتش در این توافق بازگردد.مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا یادآور شد که در جریان نشست   وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا، قرار است آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا نیز شرکت کند. پیشتر سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا با صدور بیانیه‌ای در این رابطه اعلام کرده بود که حضور بلینکن به صورت مجازی صورت خواهد گرفت.بلینکن هفته گذشته در چارچوب نشست چهارجانبه با کشورهای اروپایی عضو برجام (انگلیس، فرانسه و آلمان) دیدار کرد تا پیرامون آخرین وضعیت این توافق گفت‌وگو و گام‌های ایران برای کاهش تعهداتش در این توافق رایزنی کنند.  آن‌ها در پایان این جلسه با صدور بیانیه‌ای مشترک برجام را دستاورد کلیدی دیپلماسی چند جانبه گرایی خوانده و بر حفظ و تقویت آن تاکید کردند.در ادامه بیانیه یادشده می‌خوانیم که وزرای امور خارجه تروئیکای اروپایی و آمریکا درباره بازگشت کامل ایران به برجام به عنوان یکی از اهداف مشترک گفت‌وگو کرده و در این زمینه «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا تاکید کرد که جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا گفته است که اگر ایران به اجرای تعهداتش در این توافق بازگردد، آمریکا نیز اقدام مشابهی را صورت خواهد داد و آمادگی دارد تا در این جهت با ایران تعامل کند.این درحالیست که آمریکا با خروج از برجام ناقض این توافق و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد شناخته می‌شود. جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است که در صورت بازگشت امریکا و کشورهای عضو به انجام تعهدات برجامی و لغو تحریم‌ها، به تعهداتش در برجام بازخواهد گشت.در همین پیوند، سرپرست نمایندگی آمریکا در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد به طور رسمی ادعای گذشته کشورش مبنی بر اعمال تحریم‌های شورا علیه ایران را پس گرفت. ریچارد میلز پنجشنبه شب با ارسال نامه‌ای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستار کنار گذاشتن نامه ۳۰ و ۳۱ مرداد و ۳۱ شهریور ماه ۱۳۹۹ آمریکا شد.این دیپلمات آمریکایی همچنین در نامه‌ای دیگر اطلاع داد که محدودیت اعمال شده علیه دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران که به تردد در سه مایل محدود شده بودند، برداشته شده و به روال سابق بازگشته است. این موضوع، شامل همه دیپلمات‌هایی می‌شود که در حال حاضر در نیویورک به سر می‌برند و همچنین در آینده خواهند آمد.با این حال ایران قصد دارد تا از امروز اقدامات داوطلبانه تحت برجام از جمله پروتکل الحاقی را در چارچوب قانون راهبردی برای لغو تحریم‌ها متوقف کند. ایران دو سال پس از خروج امریکا از توافق هسته‌ای و بی عملی طرف های اروپایی در برجام، گام‌هایی را برای کاهش تعهداتش در این توافق زیر نظر آژانس بین المللی انرژی اتمی برداشت.در همین پیوند،‌مجلس شورای اسلامی ۱۱ آذرماه گذشته با تصویب قانون لغو تحریم‌ها، دولت را مکلف کرد که در صورت ادامه‌ تحریم‌های آمریکا، همکاری با آژانس را محدود کرده و گام‌های بیشتری را در خصوص کاهش تعهداتش ذیل برجام بردارد.براساس ماده ۶، «دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، ظرف مدت ۲ ماه از تصویب این قانون، دسترسی های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اخیرا برای حضور واشنگتن در مذاکرات غیر رسمی گروه ۱+۵ و ایران در باره برجام اعلام آمادگی کرده است؛ اما جمهوری اسلامی تاکید دارد که وعده‌ها در مسیر تدابیر جبرانی برجام اثری ندارند.وزیر امور خارجه ایران دیروز در گفت وگویی بیان داشت: زمانی که طرف های مقابل به اجرای تعهدات کامل خود بازگشتند آنگاه مذاکراتی خواهد بود که این مذاکرات برای  تغییر این توافق و افزودن بندها و موارد اضافی به آن نخواهد بود چون درباره همه چیز از جمله جدول های زمانی، مسائل منطقه ای، مسائل موشکی قبلا بطور مفصل بررسی شده و به آن پرداخته شده است بنا بر این ما قصدی برای بحث وبررسی در این خصوص نداریم اما می خواهیم در این باره صحبت شود که چگونه می توان تضمین کرد که اقدامات قبلی آمریکا دوباره تکرار نشود. طرف مقابل باید در این زمینه به اطمینان بدهد.در نشست مجازی موسسه مطالعاتی خدمات متحد سلطنتی انگلیس نیز که هفته گذشته برگزار شد، سید حسین موسویان دیپلمات اسبق کشورمان مواضع جمهوری اسلامی را تشریح کرد و بیان داشت که توقع ایران از آمریکا و پنج کشور امضاء کننده توافق هسته ای "اجرای عادلانه برجام" است. او در این باره توضیح داد: ایران عضو برجام است و آمریکا عضو نیست. لذا اول آقای بایدن باید دستور اجرای بازگشت به برجام را صادر کند.این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: ایران درحال حاضر حدود ۷۰ درصد از تعهدات برجامی را اجراء میکند درحالیکه آمریکا و اروپا صفر درصد و چین و روسیه حدود ۳۰درصد تعهدات برجامی خود را اجراء میکنند. لذا درمرحله بعد هرشش کشور باید اجرای تعهدات برجامی خود را به ۷۰درصد برسانند تا با ایران برابر شوند. بعد از این مرحله میتوانند درمورد اجرای ۳۰درصد مابقی درقالب یک برنامه زمانبندی متقابل مذاکره کنند.روزنامه گاردین نیز ضمن بازتاب آخرین تحولات برجام، گام‌های اخیر آمریکا درباره برجام را محدود ارزیابی کرد که بتواند ایران را از مسیر تدابیر جبرانی منصرف کند.از نظر ایران، برجام سبب شد تا ماجراجویی‌ها درباره فعالیت‌های اتمی جمهوری اسلامی در شورای امنیت سازمان ملل متحد مختومه شود. مابقی داد و ستد بین کاهش فعالیت‌های اتمی ایران در ازای رفع تحریم‌ها و توسعه روابط اقتصادی با ایران است که به دلیل رفتارهای غیر قانونی آمریکا مختل شده است. اینک باید منتظر و ماند و دید که آیا وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا در نخستین جلسه با همتای آمریکایی می‌توانند گامی مثبت در جهت بازگشت برجام به مسیر اصلی بردارند.

ماحصل سفر رافائل گروسی به تهران فرصت سه ماهه به دپیلماسی بود تا طرف‌های برجام در این مدت به تعهدات خود عمل کنند. این اقدام تهران در واقع واکنش هوشمندانه تهران به حملات رسانه ای چند روز اخیر آمریکا و متحدین اروپایی آن بود که تلاش میکردند ایران را گریزان دیپلماسی نشان دهند.به گزارش ایرنا، تحولات درباره توافق هسته‌ای در هفته‌ها و روزهای اخیر سرعت بیشتری یافته است. بخشی از این تحولات ناشی از اجرای قانون اقدام راهبردی برای مقابله با تحریمها بود که بر اساس آن قرار بود ایران در صورت عدم لغو تحریمها روز پنجم اسفند یعنی سه شنبه از پروتکل الحاقی خارج شود.در راستای اجرای این قانون، ‌کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی در وین، روز ۲۷ بهمن اعلام کرد که نامه رسمی ایران را در مورد توقف پروتکل الحاقی یا اجرای اقدامات داوطلبانه مرتبط با توافق هسته ای با قدرت های جهانی را به مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تحویل داده است. در این نامه اعلام شده بود که ایران اجرای پروتکل الحاقی را از تاریخ ۵ اسفند متوقف می‌کند. یک روز بعد (۲۸ بهمن) آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد که نامه ایران درباره توقف اجرای اقدامات داوطلبانه در چارچوب توافق هسته‌ای موسوم به برجام را دریافت کرده است. همزمان مدیرکل این آژانس پیشنهاد کرد تا برای دستیابی به راه حلی برای تداوم همکاری این نهاد بین المللی به تهران سفر کند. رافائل گروسی پیشنهاد کرد که جهت دستیابی به یک راه حل قابل قبول برای آژانس در مورد تداوم فعالیت‌های اساسی راستی‌آزمایی به ایران سفر کند.براساس پروتکل الحاقی که ضمیمه پیمان منع گسترش سلاح هسته‌ای «ان‌پی‌تی» است و ایران در چارچوب برجام اجرای داوطلبانه آن را پذیرفته بود، بازرسان آژانس اجازه داشتند هر زمان که لازم بدانند، به طور سرزده از تاسیسات هسته‌ای ایران بازرسی کنند.

از سوی دیگر بررسی بیانیه مشترک معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از جمله مهمترین اخبار دیروز مجلس است جلسه علنی نوبت صبح دیروزمجلس به ریاست محمد باقر قالیباف برگزار شد و بررسی بیانیه مشترک معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دستور کار نمایندگان قرار گرفت.جلسه غیرعلنی مجلس هم در راستای اجرای قانون‌ اقدام‌ راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران تشکیل شد که طبق آن ایران از  ۵ اسفند اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف می‌کند

فرمانده نیروهای تروریستی سنتکام بدون اشاره به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و کارشکنی های این کشور در مسیر اجرای این توافق خواستار خویشتنداری ایران در شرایطی شد که به گفته او، واشنگتن در حال تلاش برای احیای توافق است.ژنرال مکنزی، فرمانده مرکز فرماندهی نیروهای تروریستی آمریکایی در منطقه موسوم به سنتکام در گفت وگو با خبرگزاری فرانسه از ایران خواست تا در شرایط کنونی که واشنگتن برای حفظ توافق هسته ای ۲۰۱۵ تلاش می کند، از هر گونه اقدام تحریک آمیز پرهیز کند.کنت مکنزی که در عمان به سر می برد در ادامه این گفت‌وگو تصریح کرد: من فکر می کنم که اکنون فرصت خوبی برای همه است تا هوشیارانه و محتاطانه رفتار کنند و منتظر بمانند تا ببینیم چه اتفاقی روی می دهد.وی بدون اشاره به نقض توافق هسته ای از سوی آمریکا و کارشکنی های این کشور در مسیر اجرای آن از سوی دیگر طرف های برجام، تنها از ایران خواست که در تلاش برای اعتمادسازی دست به هیچ اقدام مخربی نزند.